পানামা কেনেলৰ নিয়ন্ত্ৰণ পুনৰ লোৱা সন্দৰ্ভত আমেৰিকাৰ নৱনিৰ্বাচিত ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে দিয়া বক্তব্যই এক বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰিছে । পানামাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচে ৰাউল মুলিনোৱে এই মন্তব্যক নাকচ কৰি নিজৰ দেশৰ সাৰ্বভৌমত্বক অপমান কৰা বুলি অভিহিত কৰে । তেওঁ লগতে কয় যে পানামা কেতিয়াও দৰদামৰ বিষয় নহয় ।
কি কৈছিল ট্ৰাম্পে ?
দেওবাৰে ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে কয় যে তেওঁৰ প্ৰশাসনে পানামা কেনেল পুনৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব পাৰে, যিটো কেনেল আমেৰিকাই মূৰ্খামিৰ দৰে মধ্য আমেৰিকাৰ মিত্ৰশক্তিৰ হাতত গতাই দিছিল । তেওঁ যুক্তি দিছিল যে আটলাণ্টিক আৰু প্ৰশান্ত মহাসাগৰক সংযোগ কৰা এই গুৰুত্বপূৰ্ণ কেনেলটোৰ মাজেৰে জাহাজৰ পৰা অপ্ৰয়োজনীয় মাচুল লোৱা হয় ।
পানামাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে দিলে প্ৰত্যুত্তৰ-
পানামাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি মুলিনোৱে ট্ৰাম্পৰ এই বক্তব্য নাকচ কৰি কয়, ‘কেনেলটো আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা প্ৰতিটো বৰ্গমিটাৰ পানামাৰ আৰু পানামাৰ হৈ থাকিব । বহু বিষয়ত পানামাৰ জনসাধাৰণৰ মতামত হয়তো বেলেগ বেলেগ, কিন্তু আমাৰ কেনেল আৰু আমাৰ সাৰ্বভৌমত্বৰ কথা আহিলে আমি সকলোৱে একত্ৰিত হৈ আছো । গতিকে পানামাই কেনেলটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰে আৰু ই কেতিয়াও দৰদামৰ বিষয় নহয় ।’
মুলিনোৰ এই বক্তব্য প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি আৰ্নেষ্টো পেৰেজ বালাডাৰেছ, মাৰ্টিন টৰিজোছ আৰু মিৰেয়া মস্কোছ’ইও সমৰ্থন জনায় । তেওঁলোকে কয় যে আমাৰ দেশ আৰু আমাৰ কেনেলৰ সাৰ্বভৌমত্ব বিক্ৰীৰ বাবে নহয় ।
কিয় আমেৰিকাই কেনেলটো পানামাক গতাই দিছিল-
আমেৰিকাই ১৯০০ চনৰ আৰম্ভণিতে এই কেনেলটো নিৰ্মাণ কৰিছিল যাতে ইয়াৰ উপকূলৰ মাজত বাণিজ্যিক আৰু সামৰিক জাহাজৰ চলাচলৰ সুবিধা হয় । ১৯৭৭ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি জিমি কাৰ্টাৰ স্বাক্ষৰিত চুক্তিৰ অধীনত ১৯৯৯ চনৰ ৩১ ডিচেম্বৰত আমেৰিকাই এই জলপথৰ নিয়ন্ত্ৰণ পানামাক অৰ্পণ কৰে ।
কিয় বিতৰ্কিত পানামা কেনেল ?
জলাশয়ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল এই কেনেলটো ২০২৩ চনত খৰাং পৰিস্থিতিৰ ফলত বেয়াকৈ প্ৰভাৱিত হৈছিল, যাৰ ফলত দেশখনে ইয়াৰ মাজেৰে যোৱা জাহাজৰ সংখ্যা সীমিত কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল । ইয়াৰ উপৰিও নাৱৰ পৰা লোৱা মাচুলো বৃদ্ধি কৰা হয় । চলিত বৰ্ষৰ শেষৰ মাহবোৰত বতৰ স্বাভাৱিক হোৱাৰ বাবে কেনেলটো ট্ৰেনজিট স্বাভাৱিক অৱস্থালৈ ঘূৰি আহিছে যদিও অহা বছৰো বৃদ্ধি পোৱা মাচুল অব্যাহত থকাৰ সম্ভাৱনা আছে ।