যেনেকৈ ইংৰাজীত জানুৱাৰী, ফেব্ৰুৱাৰী, মাৰ্চ মাহ থাকে, তেনেকৈ হিন্দু ধৰ্মত ১২ মাহ চ’ত, ব’হাগ, জেষ্ঠ, আহাৰ, শাওন, ভাদ, আহিন, কাতি, আঘোণ, পুহ, মাঘ ফাগুন থাকে । মাঘ মাহটো জানুৱাৰী-ফেব্ৰুৱাৰীত পৰে, এই সময়ত তীব্ৰ শীত থাকে, এনে পৰিস্থিতিত যেতিয়া ভক্তসকলে সংগমৰ পাৰত বালিত কুটীৰ স্থাপন কৰি এমাহ পূজা কৰে, তেতিয়া ইয়াক কল্পৱাস বুলি কোৱা হয় ।
মাঘ মাহৰ গুৰুত্ব আৰু তাৎপৰ্য-
প্ৰয়াগৰাজত প্ৰতিবছৰে মাঘ মাহত এমাহৰ কল্পৱাস হয়, ১২ বছৰৰ পাছত যেতিয়া মহাকুম্ভৰ আয়োজন হয় তেতিয়া মাঘ মাহৰ গুৰুত্ব আৰু তাৎপৰ্য বৃদ্ধি হয় । এইবাৰ ২০২৫ চনত মহাকুম্ভৰ বাবে মাঘ মাহত কল্পবাসৰ বিশেষ তাৎপৰ্য থাকিব । মাঘ হিন্দু পঞ্জিকাৰ একাদশ মাহ, ই শীতকালীন মাহ । মাঘ মাহৰ বিশেষ ধৰ্মীয় তাৎপৰ্য আছে, মাঘ মাহৰ লগত জড়িত কিছুমান বিশেষ কথা-
মাঘ মাহত পবিত্ৰ নদীত স্নান কৰাৰ গুৰুত্ব-
১) মাঘ মাহত গংগা আৰু যমুনাৰ দৰে পবিত্ৰ নদীত স্নান কৰাৰ পৰম্পৰা আছে, যাৰ বিশেষ গুৰুত্ব আছে ।
২) প্ৰয়াগৰাজৰ ত্ৰিবেণী সংগমত গোটেই মাহত, বিশেষকৈ কুম্ভ আৰু মহাকুম্ভৰ সময়ত যেতিয়া অগণন ভক্ত একত্ৰিত হয় ।
৩) মাঘ মাহত স্নান কৰিলে পাপৰ পৰা মুক্ত হয় বুলি বিশ্বাস কৰা হয় ।
৪) মাঘ মাহত দান দিয়াৰ বিশেষ তাৎপৰ্য আছে, এই মাহত তিল, গুড় আৰু কম্বল দান কৰাটো অতি শুভ বুলি গণ্য কৰা হয় ।
৫) মাঘ মাহত প্ৰয়াগৰাজ সংগমৰ পাৰত থাকি কল্পৱাসৰ সময়ত গংগা আদিৰ লগতে দেৱ-দেৱীকো পূজা কৰা হয় ।
৬) মাঘ মাহত তামসিক খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব লাগে ।
৭) মাঘ মাহত মিছা আৰু তিক্ত কথা কোৱা উচিত নহয় ।
৮) ধৰ্মীয় গ্ৰন্থ অনুসৰি মাঘ মাহত মূলা খোৱাৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে ।
