মহাকাশ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে ইটোৰ পিছত সিটোকৈ নতুন কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে । শেহতীয়াকৈ কেন্দ্ৰীয় বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি বিভাগৰ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী ড° জিতেন্দ্ৰ সিঙে এক ডাঙৰ ঘোষণা কৰিছে । তেওঁ কয় যে ২০৩৫ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ ওচৰত নিজৰ মহাকাশ কেন্দ্ৰ থাকিব ।
কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয়, ‘২০৩৫ চনৰ ভিতৰত আমি নিজাকৈ মহাকাশ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰিবলৈ ওলাইছো । ইয়াক ভাৰতীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ বুলি জনা যাব । ইয়াৰ বাহিৰেও ২০৪০ চনৰ ভিতৰত আমি এজন ভাৰতীয় চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰাব পাৰিম ।‘
ফেব্ৰুৱাৰী মাহত এই কথা ঘোষণা কৰিছিল প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে-
ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ২৭ ফেব্ৰুৱাৰীত তিৰুৱনন্তপুৰমত গগনযান অভিযানৰ মহাকাশচাৰীৰ নাম ঘোষণা কৰাৰ পিছত ২০৩৫ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ নিজা মহাকাশ কেন্দ্ৰ হ’ব বুলি কৈছিল । এতিয়া এই সপোন যেন অতি সোনকালে বাস্তৱত পৰিণত হ’ব । উল্লেখ্য যে, এতিয়ালৈকে বিশ্বত মাত্ৰ দুটা মহাকাশ কেন্দ্ৰ আছে আৰু যদি ভাৰতে সঁচাকৈয়ে নিজাকৈ মহাকাশ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰে, তেন্তে ই কেৱল এক ঐতিহাসিক কৃতিত্বই নহয়, ভাৰত বিশ্বৰ তৃতীয়খন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব যাৰ নিজৰ মহাকাশ কেন্দ্ৰ আছে ।
BAS ৰ বাবে পৰিকল্পনা উন্মোচন-
ভাৰতৰ প্ৰথম মহাকাশ কেন্দ্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’বলগীয়া ভাৰতীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (BAS)ৰ পৰিকল্পনা উন্মোচন কৰিছে ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই । ৫২ টন ওজনৰ এই বি এ এছত প্ৰথমে তিনিজন মহাকাশচাৰীক আতিথ্য প্ৰদান কৰা হ’ব । অৱশ্যে ভৱিষ্যতে ইয়াৰ ক্ষমতা ৬লৈ বৃদ্ধি কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে । এই গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য পোহৰলৈ আহিছে বাংগালুৰুৰ ইউ আৰ ৰাও উপগ্ৰহ কেন্দ্ৰত আয়োজিত কানাড়া কাৰিকৰী আলোচনা চক্ৰত ।
ভাৰতীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (BAS) কি ?
BAS হৈছে এটা মডিউলাৰ মহাকাশ কেন্দ্ৰ যিটো ভাৰতে জীৱ বিজ্ঞান, চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ দৰে ক্ষেত্ৰত বৈজ্ঞানিক গৱেষণাক সহায় কৰিবলৈ আৰু মহাকাশ অন্বেষণ বৃদ্ধিৰ বাবে বিকশিত কৰি আছে । ইয়াৰ প্ৰথম মডিউল ২০২৮ চনত এল ভি এম৩ লঞ্চ বাহনে উৎক্ষেপণ কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে, অৰ্থাৎ চাৰি বছৰৰ পাছত মহাকাশত ভাৰতৰ কাম আৰম্ভ হ’ব । কিন্তু এই ভাৰতীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰটো ২০৩৫ চনত সম্পূৰ্ণৰূপে সম্পূৰ্ণ হ’ব, যেতিয়া ইয়াৰ আন মডিউলসমূহ ছেট কৰা হ’ব ।
মহাকাশ কেন্দ্ৰ কি ?
মহাকাশ কেন্দ্ৰ প্ৰকৃততে এক মহাকাশযান, যি মহাকাশত দীৰ্ঘদিন থাকিবলৈ সক্ষম, সেয়েহে ইয়াক মহাকাশৰ ঘৰ বুলি ক’ব পাৰি । ই এটা কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ, য’ত মহাকাশচাৰীসকল থাকিবলৈ আৰু মহাকাশযান থাকিবলৈ ডকিং পৰ্ট আছে । প্ৰায়ে বৈজ্ঞানিক উদ্দেশ্যত মহাকাশ কেন্দ্ৰসমূহ উৎক্ষেপণ কৰা হয় যদিও ইয়াৰ পৰা সামৰিক উৎক্ষেপণো হৈছে, সেয়েহে মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ গুৰুত্ব অতি উচ্চ ।
এতিয়ালৈকে বিশ্বত মাত্ৰ এটা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ আছিল, যিটো নাছাই বহু দেশৰ সহযোগত প্ৰস্তুত কৰিছিল । কিন্তু, এতিয়া চীনেও নিজৰ মহাকাশ কেন্দ্ৰ প্ৰস্তুত কৰিছে । গতিকে এতিয়া মহাকাশত দুটা মহাকাশ কেন্দ্ৰ আছে । যদি ভাৰতে নিজাকৈ মহাকাশ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰে তেন্তে এনে কৰা তৃতীয়খন দেশ হ’ব, যাৰ নাম ‘ভাৰতীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ’ (BSS) ৰখা হৈছে ।